Ik voelde dat ik los kwam van mijn fiets en in de lucht een volledige koprol maakte. In de rol landde ik vlak op mijn rug op het asfalt. Nadat mijn fiets uitgekletterd was, viel me de stilte op. Ik keek plat op het asfalt omhoog naar een helder blauwe hemel en hoorde vogels fluiten die zich blijkbaar geen bal van mijn penibele situatie aantrokken. De pijn was er niet meteen; dat kwam later pas. Ik proefde de weeïge  smaak van bloed in mijn mond. Je hoort vaak dat renners meteen weer op hun fiets willen springen. Nou, mooi niet! Ik bleef liggen en begon voorzichtig mijn lichaam af te tasten op zoek naar breuken……….

De afgelopen Ronde van Vlaanderen werd ontsierd door een groot aantal valpartijen, waaronder een aantal afschuwelijke valpartijen. Nou weten we allemaal heus wel dat vallen nou eenmaal onverbrekelijk hoort bij fietsen en als je niet wilt vallen dan moet je zeker niet gaan racefietsen of mountainbiken. Je hebt dat maar gewoon in te calculeren; je moet er ook niet over zeuren. All in the game. Dat neemt niet weg dat elke te voorkomen val er 1 te veel is. Kenners constateren een toenemende trend in het aantal valpartijen in het profpeloton en maken zich daar ernstige zorgen over. Cijfers van de internationale wielerunie UCI bevestigen deze tendens. Over de oorzaken doet de UCI er het gissen naar.  Is er ook een toenemende ‘valtrend’ bij ons recreatieve rijders te constateren?

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er in de recreatieve wielersport, individueel en in de recreatieve  pelotons, toenemend gevallen wordt. Ik beschik niet over wetenschappelijke cijfers en weet dus niet of deze stelling correct is*.  Het is slechts een inschatting, zonder harde onderbouwing maar als ik het aantal valpartijen van het afgelopen jaar onder de recreatieve renners in Heerde e.o. (die mij bekend zijn) optel, dan schrik ik van de hoeveelheid. Gebroken enkels, heupbreuken, gebroken ellebogen, gebroken ribben, schouderbladen; het kan niet op. Stel dat de stelling juist is, wat zouden dan de factoren kunnen zijn die het toenemend aantal valpartijen veroorzaken?

TOENAME VERKEERSVOLUME: een voor de hand liggende reden is dat de verkeersdrukte de afgelopen decennia zeer toegenomen is. Er is vooral sprake van sterk toenemende automobilisering maar ook de snelle E-bikes hebben hun intrede op het fietswegennet gedaan. Kortom het verkeer is veel complexer geworden. In het midden van de vorige eeuw kon je nog rustig op straat ongestoord voetballen. Nu zou de helft van het team overreden en afgevoerd naar het ziekenhuis zijn als je op dezelfde plek weer een partijtje zou spelen.

TOENAME VERKEERSAGRESSIE: We ervaren de openbare ruimte niet meer als een sociale ruimte en er is meer stress dan enkele decennia geleden. We leiden ook collectief aan ongeneselijke haast. Door de verlaagde tolerantiegrens vervallen beleefdheidsnormen en positieve aandacht voor elkaar. We maken daar op de fiets regelmatig voorbeelden van mee.

ACHTERSTALLIG ONDERHOUD: in onze directe regio is er zeker sprake van achterstallig onderhoud van de infrastructuur. De Nieuwe Zuidweg en het fietspad van Epe naar Nunspeet liggen er gewoon slecht bij door gaten en, door boomwortels, omhoog gekomen asfalt. Zeker als je daar rijdend in een peloton overheen rijdt, waardoor de uitwijkmogelijkheden beperkt zijn, is dat niet van gevaar ontbloot. “België” komt steeds dichterbij.

SNELHEIDSBEPERKENDE MAATREGELEN: het wegennet is de afgelopen decennia drastisch veranderd. Paaltjes, ophogingen etc. zijn overal verschenen. In plaats van dat de veiligheid hiermee verhoogd wordt, is het effect van deze aanpassingen het tegenovergestelde.

MATERIAAL: het fietsmateriaal is de afgelopen decennia enorm verbeterd en vooral aanmerkelijk lichter geworden. De fiets van de vorige eeuw geleden was merkbaar minder snel dan de huidige exemplaren. Hiermee komen topsnelheden ook binnen het bereik van de gewone recreant maar vergroten eveneens het valgevaar.

STRAVA: wat is Strava? Je logt met een GPS-device je route en vervolgens kun je die op Strava uploaden of je upload je Garmin data. Korte delen van de  route zijn afgebakend als segment, waardoor de tijd van iedereen die daar overheen fietst in een aparte ranglijst wordt getoond. De snelste is de King Of the Mountain (KOM), een top 10-notering levert een beker op. Zo zit elke regio, ook de Noord Veluwe,vol met segmenten. Nu het echte gevaar. Veel segmenten lopen over dorpsweggetjes waar mensen of kinderen onverwachts van een erf af kunnen komen. Of net zo erg, over wegen waar stoplichten staan. Dat zijn geen plekken om met tegen de 40 km/pu overheen te knallen. Dat gebeurt wel! Strava is heel leuk mits het gepast gebruikt wordt maar kan verkeerd gebruikt super gevaarlijk zijn. Er zijn verenigingen die het inzetten van Strava verbieden tijdens hun ritten vanwege het ongeval gevaar.

Een zeer ervaren veteraan, oud-amateur, vertelde me onlangs dat hij sterk de voorkeur geeft aan het rijden in snelle pelotons die beheerst rijden. In die pelotons is volgens hem het concentratieniveau het hoogst en juist niet in de langzame groepen, waarin de leden onderling gezellig aan het keuvelen zijn. Het is een mening.
Ik durf de stelling aan dat het rijden in de pelotons van de TC Heerde relatief veilig is, wat op zichzelf al een reden is om lid te worden. Het is echter geen garantie dat er niet gevallen wordt. Dus: …………………..let op en take care!

*Wel is bekend dat van de 650 verkeersdoden in ons land in 2012 30% een fietser was.